جاذبه‌های گردشگری شیراز

شیراز شهر بهارنارنج و باغ‌های دلگشاست. این شهر، شهری است که محبوبیتش فقط به خاطر حافظیه و سعدیه نیست و همه شهر به آلبوم عکسی دیدنی می‌ماند.

جایی که شکوه و زیبایی دروازه قرآن، باغ‌های متعدد شهر، ارگ کریمخانی، بازار و حمام شهر که یادگارهای چندساله شهر شیراز هستند، شما را در خودش غرق می‌کند.

ما در این پست جاذبه‌های گردشگری و اماکن دیدنی شیراز را به همراه آدرسشان آورده‌ایم تا دیدن و رسیدن به این همه شکوه آسان‌تر شود.

 

دروازه قرآن

 

 

در شمال شرقی شهر شیراز دروازه‌ای قرار دارد که تنها دروازه به جامانده شیراز از زمان قدیم است.

در زمان قدیم قرآنی در بالای دروازه قرارداده بودند تا مسافران به سلامتی از زیر آن عبور کنند و از آن زمان به بعد دروازه به دروازه قرآن معروف شد.

این قرآن که به قرآن هفت من معروف میباشد، این روزها در موزه پارس شیراز نگهداری میشود.

دروازه قرآن شب‌ها و با وجود نورپردازی دیدنی‌تر است، ضمن اینکه در ده متری‌اش مقبره خواجوی کرمانی و در ۵۰۰ متری‌اش باغ جهان نما قرار گرفته است.

 

آرامگاه حافظ

معروف‌ترین و پرطرفدارترین جای دیدنی شیراز آرامگاه حافظ است. جایی که در اطرافش، محوطه و باغ دل انگیزی هم دارد و میتوان در آن پیاده‌روی کرد.

بنای آرامگاه مربوط به سال ۱۳۱۵ و برگرفته از معماری دوره هخامنشی و زندیه است.

در اطراف آرامگاه فالوده فروشی‌های زیادی هم هست که نباید از خیر فالوده شیرازی گذشت.

 

آرامگاه سعدی

 

آرامگاه سعدی با آن حوض های مستطیلی و پر از ماهی‌اش و باغ پر از گلش در همسایگی باغ دلگشا قرار گرفته است.

اینجا جایی است که سعدی، شاعر معروف قرن هفتم روزهای آخر عمرش را در آن گذرانده و پس از مرگ در آن دفن شده است.

در زمان ایلخانان بنای ابتدایی مقبره ساخته و در دوره‌های متعدد مرمت و بازسازی گشته است؛ تا در نهایت در دوره پهلوی به شکل و شمایل امروزی‌اش درآمده است

آرامگاه سعدی امروزه تبدیل به جایی برای زمزمه اشعار سعدی برای همگان گردیده است.

 

بازار وکیل

 

بازار وکیل شیراز ۳۰۰ سال قدمت دارد و یادگار دوره زندیه است.

اینجا جایی است که به نظر خیلی‌ها با سقف چهارسوقش که از چهارطرفش، چهار بازار منشعب میشود یکی از قشنگ‌ترین بازارهای ایران میباشد.

بازار وکیل به دستور کریم خان زند ساخته شده  است و معماری آن برگرفته از بازار قیصریه لار و اصفهان است.

سوغاتی‌هایی نظیر انواع دست بافت ها، میناکاری، عتیقه و عرقیات و شیرینی های مشهور را میتوان در این بازار پیدا کرد.

از بازار وکیل تا مسجد و حمام وکیل نیز چند قدم بیشتر راه نیست.

 

مسجد وکیل شیراز

 

مسجد وکیل یا مسجد سلطانی که در چند قدمی بازار وکیل قرار گرفته است، یکی از شاهکارهای معماری دوران زندیه است.

این مسجد دارای دو ایوان و شبستان جنوبی و شرقی، صحن و ایوان‌هایش پوشیده از کاشی کاری میباشد.

مسجد وکیل جایی است با خطوط و نقوش ساده و بی‌آلایش که در همه جا، میناکاری و رنگ‌های سبز و قرمز را میشود دید.

در این مسجد هیچ قسمتی از دیوار را نمیتوان پیدا کرد که میناکاری نشده باشد، انگار که در کاخی لاجوردی ایستاده باشید.

 

حمام وکیل شیراز

 

حمام وکیل شیراز، نمونه‌‌ی کاملی از پیشرفت معماری در دوران زندیه است و به دستور کریم خان زند، در مرکز شهر شیراز و به عنوان حمامی عمومی ساخته شد.

شهرت این بنا به زیبایی هنر بکار رفته توسط معماران و سازندگان آن است، که هر بیننده و گردشگری را مجبور می‌‌کند، تا کمی سربه‌هوا راه برود.

حمام وکیل که در بین حمام‌های تاریخی شیراز از شهرت و آوازه‌ی بیشتری برخوردار است، توسط سازندگان آن در مرکز شهر شیراز بنا شده است.

این حمام در محله‌ی درب شاهزده، غرب مسجد وکیل (بلوار کریم‌خان زند، خیابان آیت الله طالقانی) و در مجاورت بازار وکیل که از دیگر بناهای تاریخی شهر شیراز قلمداد میشوند، قرار گرفته است.

 

ارگ کریمخانی

ارگ کریمخانی مهمترین و بزرگترین بنای دوره زندیه میباشد.

زمانی وکیل الرعایا در آن زندگی می‌کرد و بعدها در دوره پهلوی مدتی به عنوان زندان از آن استفاده میشده است.

امروزه مردم در جلوی بنای آجری ارگ می‌ایستند و مجذوب آن همه شکوه می‌شوند.

داخل ارگ پر از ایوان‌ها، اتاق‌های نقاشی شده، آبنماها و باغچه‌ و حمامی اختصاصی که زمانی محل استحمام شاهان بوده است.

 

مسجد نصیرالملک

 

 

مسجد نصیرالملک یکی از ده مسجد زیبای دنیاست و بیراه هم نمی‌گویند.

نصیرالملک مسجدی است پر از کاشی کاری، مقرنس‌هایی بی‌مانند، شیشه‌هایی رنگی و به همین دلیل هم به آن مسجد صورتی ایران می‌گویند.

ورودی اصلی مسجد از کاشی هفت رنگ با تزیینات گل سرخ و گل زنبق شیراز پوشیده شده است.

درهای ورودی مسجد، دو در بزرگ چوبی است و ستون‌های آن یکی از زیباترین ستون‌ها میباشد.

شبستان غربی‌اش پوشش آجری دارد و سنگتراشی‌هایش از آن نمونه‌ای از معماری شگرف دوره قاجار پیش رویمان قرار میدهد.

 

باغ ارم

 

تاریخ ساخت باغ ارم به زمان سلجوقیان نسبت داده‌ میشود و در زمان ناصرالدین شاه عمارت‌های نیمه کاره تکمیل و بازسازی شد.

باغ ارم، باغی پر از درخت و به دلیل تنوع بالای گیاهانش به شکل نمایشگاهی از انواع گل‌ و گیاهان درآمده‌ است.

بلندترین درخت سرو شیراز در باغ ارم قرار دارد و جدا از آن باغ پر از درختان میوه‌ای همچون، ازگیل، نارنج، خرمالو، گردو، زردآلو، بادام، سیب، به و گلابی است.

بنای این باغ به دلیل گچ بری‌ها و کاشی‌کاری‌های رنگارنگش یکی از شاهکارهای دوره قاجاریه است.

در حال حاضر باغ گیاه‌شناسی باغ ارم در اختیار دانشکده کشاورزی و ساختمان باغ در اختیار دانشکده حقوق میباشد.

 

باغ جهان نما

 

باغ جهان‌نما یكی از كهن‌ترین باغهای شیراز است و در نزدیكی آرامگاه حافظ كه در دوران گذشته جزء صحرای جعفرآباد و مصلی بوده واقع شده است.

در دوره سلسله آل مظفر و آل اینجو این باغ و دشت زیردست حوالی آن سرسبز و بسیار آباد بوده است.

باغ جهان‌نما همانند سه باغ مشهور دیگر یعنی باغ ارم و باغ دلگشا و باغ تخت قراچه در دوره آل مظفر و آل اینجو یعنی پیش از یورش تیمور گوركانی به شیراز، در نهایت آبادانی بوده است.

«ابن عربشاه» مورخ دوره تیمور در عجایب المقدور این باغ را “زینت الدنیا” نامیده است.

 

باغ دلگشا

 

 

از دیگر باغ‌های شیراز که تاریخ پرفراز و نشیبی را از سرگذرانده باغ دلگشاست.

زندیان باغ دلگشا را به سبک معماری ساسانیان ساختند و در زمان قاجار، باغ در اختیار خانواده قوام الملک بود و کوشک هایی نیز به آن اضافه شد.

باغ دلگشا که نخستین کلاه فرنگی ایران هم در آن به ثبت رسیده است.

این باغ دارای آینه‌کاری‌هایی به همراه نقاشی‌های رنگ روغن با سقف‌هایی از چوب و گچبری‌هایی منقش به گل و بته دارد و درخت‌های نارنج و پرتقال در باغ میباشد.

 

باغ عفیف آباد

 

 

یکی از زیباترین و قدیمی‌ترین باغ‌های شیراز، عفیف آباد یا باغ گلشن در غرب شهر شیراز است.

باغی ایرانی با حدود ۱۳ هکتار وسعت، که در طول دوران، سادگی و زیبایی خود را حفظ کرده است؛

دور تا دور باغ با دیواری آجری محفوظ شده است . درون این دیوار آجری، باغ آرایی و گل آرایی بسیار زیبا و دیدنی هست که نمونه ارزشمند و کاملی از گل آرای ایرانی است.

درب چوبی ورودی باغ در ضلع شمالی قرار دارد و در بدو ورود به باغ، حوضی مستطیل شکل و بزرگ و درختان اطراف آن چشم را خیره میکند.

دو اتاقک با سقف چوبی در دو طرف دالان ورودی وجود دارد که اتاق نگهبانی است.

 

باغ نارنجستان قوام

 

 

همینکه قوام به حکومت فارس رسید، بناهای زیادی در آن ساخت که باغ قوام یا نارنجستان قوام از جمله آنها بود.

در این باغ زمانی قوام زندگی میکرد و حالا با پاگذاشتن در آن بوی درخت‌های نارنج هوش از سرت می‌برد.

طرح بنای اصلی و ایوان دو ستونی عمارت از شیوه معماری دوره زندیه اقتباس شده و مجموعه‌ای از حجاری، نقاشی، گچ بری و آئینه کاری دوره قاجاریه را درآن میتوان دید.

با شکوه‌ترین قسمت باغ، ایوان بزرگ آن با دو ستون سنگی یکپارچه و سقف مسطح تزیین شده است.

در دوقدمی خانه قوام، عمارت باشکوه قاجاری دیگری به اسم زینت الملک نیز قرار گرفته است.

 

پاسارگاد(مقبره کوروش)

 

 

کورش کبیر به عنوان بنیان گذار سلسه هخامنشی در سال ۵۴۶ قبل از میلاد مسیح، پایتخت جدید فرمانروایی قدرتمند خود را در ۱۳۰ کیلومتری شمال شیراز کنونی به نام پاسارگاد ساخت.

در طول تاریخ از پاسارگاد جز مقبره کورش، که اکنون در سه کیلومتری غرب جاده شیراز – اصفهان واقع شده است، اثری باقی نیست.

در کاوش های باستان شناسی به این نتیجه رسیدند که در ساخت پاسارگاد ترکیبی از معماری های آناتولی و بین النهرین و ایران به صورت ماهرانه با یکدیگر تلفیق شده است.

 

آرامگاه شاهچراغ

 

 

آرامگاه احمد بن موسی کاظم(ع) یا شاهچراغ که برادر امام رضا(ع ) هستند، در دوره اتابکان فارس، یعنی قرن ششم هجری قمری ساخته شده است.

البته مرقد سید میرمحمد، برادر شاهچراغ هم در همین مکان قرار گرفته است.

در زلزله سال ۱۲۳۹ قمری شیراز، این آرامگاه به کلی مخروبه شد.

بعد از زلزله، قندیل طلای۷۲۰ مثقالی اهدایی نادرشاه را فروختند تا آرامگاه رو بازسازی کنند.

دارالسلام شیراز

 

 

گورستان دارالسلام، معروف به دارالسلام شیراز، یکی از قدیمی ترین گورستان‌های ایران به شمار میرود که متعلق به قرن سوم هجری میباشد که در آن مقبره هایی از قرن اول و دوم هجری دیده می شود.

بسیاری از محققان بر این باورند که این قبرستان قبل از اسلام هم وجود داشته است.

در این قبرستان قدیمی سنگ های نفیسی وجود دارد که با خط های کوفی، رقاع، بنائی، ثلث، نسخ و نستعلیق کنده کاری شده است.

بر روی سنگ‌ها تصاویری از قیچی، شانه، چکش، آینه و ابزارها که نشانه شغل های در گور خفتگان است حک شده است.

قبور برخی بزرگان و مشایخ علمی، عرفانی، ادبی و مذهبی مختلفی از جمله ائمه جمعه از زمان زندیه تا قاجاریه در آن به خاک سپرده شده اند.

موزه پارس

 

 

موزه پارس موزه ای در باغ نظر شیراز میباشد؛ که در آن اشیایی از دوران قبل و بعد از اسلام نگهداری می شود.

این موزه در سال ۱۳۱۵ خورشیدی بنیاد شده است؛ آرامگاه کریم خان زند که مربوط به دوره زند میباشد در این مکان قرار دارد.

این موزه جزو آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

جدا از شیراز، که دیدنی های فراوانی دارد، در اطراف شیراز هم دیدنی‌های زیادی قرار گرفته است.

بعد از اینکه به حافظیه سر زدید و از باغ ارم و جهانگشا دیدن کردی و در نارنجستان قوام قدم زدی، سر زدن به دیدنی های اطراف شیراز هم خالی از لطف نیست.

 

تنگه تیزاب

 

 

تنگ تیزاب در ۲۸ کیلومتری شمال غرب سپیدان و ۹۰ کیلومتری شیراز است.

در این تنگه رودخانه‌ای جریان دارد که از کوه‌های سپیدان سرچشمه می‌گیرد.

رودخانه دائمی این گذرگاه و درختان سر به فلک کشیده  آن که شامل درختان بید، بلوط و بادام است، گردشگران زیادی را به این منطقه میکشاند.

تنگه تیزاب، تابستان‌های خنک و خوش آب و هوایی دارد و زمستان‌هایی سرد، بنابراین بهترین ماه‌های رفتن به آن از اردیبهشت تا اوایل آذر است.

در اینجا میشود چادر هم برپا کرد و یک شب را در دل طبیعت گذراند و با تجهیزات کامل میتوان ماهی گیری هم کرد.

 

دشت ارژن شیراز

 

 

دشت ارژن، ارجن یا ارزن،در ۶۰ کیلومتری شیراز قرار دارد.

این منطقه که در حاشیه جاده اصلی شیراز – بوشهر قرار دارد به دلیل کوچ پرنده‌های مهاجر به دریاچه آن در ۶ماه دوم سال دیدنی‌تر هم می‌شود.

دشت ارژن منطقه‌ای حفاظت شده و پر از گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری است و در گذشته‌ای نه چندان دور  شیر ایرانی هم در آن زندگی میکرده است.

دشت ارژن در بهار پر می‌شود از شقایق‌های وحشی و در تابستان نسیم خنکی صورتت را نوازش می‌کند.

آبشار دشت ارژن در زمستان به مجسمه‌ای یخی بدل می‌شود که قشنگی‌های خودش را دارد.

در مسیر آبشار، چشمه‌های پرآب زیادی هست و بعد از این دیدنی‌ها می‌توان به دیدن بازار سنتی ارژن در کازرون رفت.

 

روستای قلات

 

 

روستای قلات در ۳۶ کیلومتری شیراز در جاده شیراز- سپیدان قرار گرفته و ۲۵۰۰ سال قدمت دارد.

اینجا پر است از باغ‌های سرسبز و کوچه پس کوچه‌های پرپیچ و خمی که جوی آب از وسط آن میگذرد و میشود ساعت‌ها در آن پیاده‌روی کرد.

آبشارهای سه گانه روستا از بین صخره‌ها سرازیر می‌شود و درحواشی رودخانه‌های شب شتری و چشمه انجیری، گیاهان دارویی‌ای مثل ختمی، آویشن، پونه، مرزه وجود دارد که از جذابیت‌های روستاست.

وجود باغ‌های میوه‌ای مثل گردو، بادام، انگور، انجیر، انار، زردآلو، آلو و گوجه سبز و فرآورده‌های لبنی مثل شیر، پنیر، کره و کشک، شیره انگور، رب انار و آب غوره‌ از قلات روستای همه چیز تمامی ساخته است.

از تمام اینها گذشته گیوه، سبدها و وسایل چوبی قلات برای سوغات نیز مناسب است.

 

آبشار مارگون

 

 

برای رفتن به مارگون باید در جاده سپیدان قرار گرفت. از سپیدان تا آبشار ۱۳۰ کیلومتر راه دارید.

آبشار مارگون که به آن آبشار چشمه‌ای هم می‌گویند، در کنار روستای مارگون در غرب شهرستان سپیدان قرار گرفته است.

در بالای آبشار مارگون صدها چشمه قرار گرفته و از آنجا که هیچ رودخانه‌ای در بالایش وجود ندارد، به بزرگترین و مرتفع‌ترین آبشار چشمه‌ای جهان هم معروف است.

اطراف آبشار باغ‌های سیب، درخت زالزالک، بوته‌های زرشک قرار گرفته و اطرافش هم میتوان چادر زد، به شرطی که در گرمترین فصل سال(دما ۱۰ درجه) به آنجا رفته باشید.

 

آبشار و تنگ دم اسب

 

تنگ دم اسب در کوهمره سرخی در فاصله ۵۰ کیلومتری جنوب شیراز و شرق روستای کره بس قرار گرفته است.

این آبشار به دلیل داشتن رودخانه و گذر از معابر آبی، طرفداران زیادی دارد.

رودخانه دم اسب بعد از طی مسیر تنگی وارد روستای کره بس میشود.

در ادامه مسیر دریاچه‌ای به طول ۲۰۰ قرار گرفته که با شنا یا قایق‌های بادی میتوان از آن گذشت.

ادامه این مسیر به آبشار تنگ دم اسب منتهی می‌شود، جایی که صدای آبش آدم را حسابی آرام و زیبایی‌اش چشم را خیره می‌کند.

 

دریاچه مهارلو

 

 

تصویر بالا نشان دهنده دریاچه مهارلو یا نمک تا پیش از خشکسالی است که کمک شایانی به مرطوب نگه داشتن هوای شیراز می‌کرد.

این دریاچه علاوه بر ارزش‌های زیست محیطی که داشت، فرصت مناسب طبیعت گردی را در کمترین فاصله از کلانشهر شیراز فراهم کرده بود.

اما متأسفانه عکس زیر نشان دهنده این است که اکنون یک پهنه خالی از آب در بستر دریاچه وجود دارد که از نمک پوشیده شده است.

 

 

 

چشمه جوشک

 

 

این چشمه در محدوده شمال غربى شیراز، در کنار روستاى قصر قمشه قرار دارد.

این چشمه بزرگ، سرچشمه رودخانه اعظم میباشد؛ که باغ‌هاى تمام روستاهاى مسیر خود مانند قصر قمشه، منصورآباد و قصر دشت و … رو آبیارى مى‌کند.

 

غار چاه دختر

 

 

غار چاه دختر در شیراز جناح غربی کوه و قلعه فهندژ واقع گردیده است.

برای بازدید از این چاه احتیاج به طناب ۱۴۰ تا ۱۵۰ متری میباشد؛ وجود رطوبت در هوای این چاه بر تنفس و فعالیت اثر گزار است.

در صورت بازدید بدلیل فرسایش سنگ و دیواره‌های این چاه احتمال خطر وجود دارد و باید سعی شود تا بازدید به صورت انفرادی انجام پذیرد.