اقتصاد گردشگری چیست؟
به مجردی که گردشگران اقدام به مسافرت می‌نمایند مجموعه‌ای از فعل و انفعالات اقتصادی شروع می‌شود.
این فعالیت، عوامل گوناگون تولید را به خدمت گرفته و با طیف وسیعی از فعالیت‌ها در ارتباط است.
در این صنعت جاذبه‌ها، تسهیلات و خدمات رفاهی به عنوان کالا به گردشگر عرضه شده و نیاز آنها به دیدار از منطقه و جاذبه‌های آن به عنوان تقاضا به شمار می‌رود (معصومی،۱۳۸۵).
یعنی خروج گردشگر از منطقه به سوی سایر مناطق و کشورها به عنوان تقاضا برای کالاهای موجود در خارج از منطقه بوده و خروج ارز و پول را به دنبال خواهد داشت.
ورود گردشگران به منطقه نیز به منزله تزریقی است که بر اقتصاد آن منطقه منظور می‌گردد.
به عبارتی خروج گردشگران از منطقه بسوی سایر نقاط، مشابه وارد کردن کالاهاست.
در مورد کشورها و مناطقی که مورد بازدید قرار می‌گیرند، صادرات کالا مفهوم پیدا میکند (کیانمهر،۱۳۷۲).
با این تفاوت که در این صنعت مصرف‌کننده کالا (گردشگر) خود به منطقه ارائه دهنده کالا و خدمات مراجعه میکند.
به این دلیل پرداخت‌ها بر خلاف صادرات معمول کالا همواره همسو با جریان سفر گردشگران می‌باشد (صباغ کرمانی،۱۳۷۵).
در حوزه اقتصاد گردشگری، می‌توان پرسید كه چرا افراد مسافرت به مكان خاصی را به جای مكان دیگری انتخاب كرده، یا آنكه ترجیح می‌دهند به جای مسافرت در خانه خود باشند و یا اینكه چرا فردی تصمیم به مصرف (یا سرمایه‌گذاری) پول خود برای مسافرت می‌گیرد؟
مطالعاتی که تاکنون در رابطه با مفاهیم اقتصادی گردشگری صورت گرفته، بسیار نامتوازن است؛
به طوری‌که اغلب پژوهش‌های انجام شده، بر موضوعاتی نظیر تقاضای گردشگری، پیشبینی نوسانات تقاضا و اثرات تکاثری گردشگری بر سایر حوزه‌های اقتصادی، متمرکز بوده و می‌توان گفت که از بررسی سایر ابعاد اقتصادی گردشگری، غفلت شده است.
تقاضا و هزینه‌های گردشگری در بسیاری از مقاصد، مورد مطالعه قرار گرفته است.
برخلاف ادبیات نسبتاً غنی که در مورد تقاضای گردشگری و روشهای مختلف پیشبینی آن، وجود دارد، به بعد عرضه، در مطالعات اقتصاد گردشگری، کمتر توجه شده است.
پژوهشهایی که در مورد ساختار تولید و ارائه خدمات گردشگری انجام گرفته، تا حدودی به بررسی عرضه محصولات و خدمات گردشگری پرداخته اند.
مطالعه اقتصاد گردشگری به معنای بررسی موضوعاتی همچون تقاضا، بنگاهها و بازارها، وابستگی‌ها و تعاملات بین‌المللی آنها، عرضه و ساختارهای بازار، قیمتگذاری و محاسبه ارزش افزوده فعالیتهای گردشگری و بطور کلی مطالعه تمامی ابعاد، اثرات، نتایج و عوامل اقتصادی مؤثر بر صنعت گردشگری می‌باشد.
بنا به تعریف لاندبرگ اقتصاد گردشگری میزان مسافرتها و تبعات و اثرات اقتصادی آنها را اعم از مستقیم، غیرمستقیم و القایی مورد سنجش و اندازهگیری قرار میدهد (لاندبرگ،۱۳۸۳).
آدریان بول نیز معتقد است که علم اقتصاد در بسیاری از حوزه‌ها نقش ایفا میکند، به ویژه در آنجا که لازم است اثرات اقتصادی و اقدامات مربوط به کنترل آثار گردشگری و نیروهای بازار که تقاضای گردشگران را به عرضه و کالاهای گردشگری، مرتبط میکنند مورد تحلیل قرار گیرند.
همچنین، از یک طرف توجه به رابطه متقابل علم اقتصاد با جامعه شناسی، روانشناسی و جغرافیای گردشگری اهمیت دارد و از طرف دیگر، علم اقتصاد در برنامه ریزی، مدیریت و بازاریابی سازمانها و مقصدهای سفر و گردشگری نقشی بر عهده دارد(بول[۲]،۱۹۹۵).
