شهر حریره:
بقاياي شهر حريره در امتداد ساختمان‌هاي بندرگاه و دفاتر آن ، قابل ديدن است.
طبق نظر سازمان ميراث فرهنگي ، شهر حريره هشتصد سال قدمت دارد.
گستره پستي و بلندي‌ها و خرابه‌هاي شهر قديمي حريره حدود ۱۲۰ هكتار وسعت دارد و روزگاري شهري بزرگ و آباد در منطقه بوده است.
دوران شهر حريره کيش از سال ۳۶۷ تا ۹۱۲ هجري قمري بوده‌است.
به مرور زمان به ندرت تاق‌ها و پوشش‌ها و سقف‌هاي سالمي بر جاي مانده است جز در پاره‌اي موارد كه پوشش‌هاي تاقي شكل سنگي از گزند تخريب در امان مانده‌اند.
بندر شهر تاريخي حريره، يك شهر يك پارچه و متمركز با معماري برون‌گرا بوده و از معماري دفاعي و درون‌گراي ديگر شهرهاي تاريخي ايران در آن نشاني نيست.
انتخاب اين بخش از جزيره براي ايجاد شهر حريره طبيعي‌ترين و معقول‌ترين انتخاب بوده چرا كه ساحل صخره‌اي مرتفع آن از سطح دريا تقريبا ده متر بلندتر است و وجود سه خليج و دماغه كه نقش بندرگاه طبيعي را دارد.
درياي نسبتاً آرام‌تري از ديگر كرانه‌ها و سواحل جزيره خود عامل شكل‌گيري شهر در ساحل شمالي شده است.
تاكنون عمليات اكتشافي باستان‌شناسي بقاياي شهر تاريخي حريره در سه مجموعه مجزا انجام شده است.
خانه اعياني:
خانه اعياني يادآور خانه‌هاي چندخانوار قديمي در داخل فلات ايران و در شهرهايي چون يزد، اصفهان و كاشان است و يكي از نمونه‌هاي قديمي مسكن جمعي در حاشيه خليج فارس محسوب مي‌شود.
علاوه بر وسعت خانه و همچنين فضاهاي مختلف و متنوع آن، كاشي‌هاي ستاره‌اي شكلي كه در اين خانه به دست آمده است، همانند كاشي‌هايي است كه زينت بخش بناهاي مهم ايلخاني ايران همچون تخت سليمان و سلطانيه است.
پيدايي اين مقدار كاشي كه يقيناً عنصر وارداتي به جزيره است نشان مي‌دهد كه اين عمارت به يكي از ثروتمندان كيش تعلق داشته است.
بخش كارگاهي و صنعتي:
اين مجموعه درست در كنار دريا ساخته شده و داراي معماري و فضاهاي ناشناخته‌اي است.
مجموعه كانال‌هاي افقي و زيرزميني و چاه‌هاي متعدد در گوشه و كنار، مجموعه‌ي بسيار جالب و نادري را تشكيل مي‌دهد كه هنوز عملكرد آنها روشن نيست، اما به نظر مي‌رسد كه ارتباط مستقيم، با فعاليت‌هاي صيادي (صيد ماهي، مرواريد و مرجان) داشته و براي دسترسي آسان‌تر به دريا احداث گرديده است.
شايد هم بتوان فرض كرد كه اين راهروها و كانال‌ها راه‌هاي مخفي بوده است كه در مواقع هجوم و حمله اهالي شهري مي‌توانسته‌اند به طور اضطراري از آن ها استفاده كنند.
مجموعه حمام:
اين مجموعه شامل حمامي است با صحن‌هاي متعدد و حصار آن به مساحت تقريبي ۵۰۰ مترمربع.
سربينه و گرمخانه و تون حمام در جنوب بخش ذكر شده قرار گرفته و توسط راهرو سرپوشيده‌اي از آن جدا شده است.
دو خزينه كوچك و بزرگ در جنوب گرمخانه آخرين بخش ساختمان را تشكيل داده‌اند.
باستان شناسان معتقدند اين حمام كه شايد در نوع خود از قديمي‌ترين حمام‌هاي ايراني باشد كه طي كاوش‌هاي باستان‌شناسي كشف و شناخته شده است.
دو دوره متمايز و مجزا از هم دارد (دوره ايلخاني – دوره تيموري) با توجه به ظرفيت محدود حمام و با در نظر گرفتن ديوار بيروني سراسري كه تا مجموعه عمارت اعياني كه در جنوب شرقي حمام و به فراز تپه‌اي بلند قرار گرفته امتداد يافته است.
به نظر مي‌رسد كه اين بنا حمامي خصوصي بوده و به صاحب مجموعه اعياني تعلق داشته است.
شهر زیر زمینی کاریز
قنات کيش بيش از ۲۵۰۰ سال قدمت دارد و آب شيرين قابل شرب ساکنان جزيره را تامين میکرده است.
قنات كيش از نظر طول رشته قنات و يا عمق چاه‌ها قابل مقايسه با قنات‌هاى ديگر نقاط ايران نيست.
اما با توجه به شيب بسيار كم جزيره، چگونگى هدايت آب‌هاى زيرزمينى به سطح زمين در كيش بسيار مهم بوده و نشان مى‌دهد كه در زمان خود از پيشرفته‌ترين روش‌ها براى حفر قنات استفاده مى‌كردند.
امروزه مجموعه قنات با تغيير كاربري به يک شهر زيرزميني شگفت‌انگيز بدل شده که بيش از ۱۰۰۰۰ متر مربع وسعت دارد و اکنون کاريز کيش خوانده مي‌شود.
کارگزاران با تجربه زحمت تمام طراحي ها را کشيده و مي کوشند تا در پروژه بازسازي قنات کيش (کاريزکيش) ضمن حفظ بافت تاريخي آن کاربري هاي جديدي از اين شهر زير زميني بدست آورند.
شهر زير زميني کاريز در فاز يک خود به قسمت هاي مختلف از جمله غرفه هاي صنايع دستي ايران و جهان، رستوران سنتي و جديد، موزه سالن آمفي تئاتر سالن کنفرانس، گالري هاي هنري تقسيم و قابل بهره برداري خواهد بود.
شهر کاريز در عمق ۱۶ متري زير زمين قرار دارد.
سقف آن هشت متر ارتفاع و بيشتر سقف آن مملو از سنگواره ، صدف و مرجان هايي است که با نظر کارشناسي ۲۷۰ تا ۵۷۰ ميليون سال قدمت دارد و تک تک آن شناسايي و داراي شناسنامه رسمي است.
کارگزاران شهر زير زميني بر اين باورند که دو ويژگي کاريز را در فهرست ابنيه جهاني در خواهد آورد.
اول اينکه کاريز در دل تنها جزيره مرجاني دنيا واقع است.
دوم آنکه تنها بنايي است که سقف مملو از صدفها و مرجانهاي طبيعي است.
صدفها و مرجان هايي که براي بازديد آنها دو راه وجود داشته، بازديد از موزه هاي طبيعي يا غواصي در آبهاي آزاد و اکنون کاريز فصلي جديد و استثنايي در پيش روي تمامي دوستداران طبيعت گشوده که بي واسطه خواهند توانست از بزرگترين مجموعه مرجاني بازديد کنند.
گفتني است که خاک هاي برداشت شده از کاريز داراي خواص درماني زيادي است که در ” گل درماني” استفاده هاي فراوان خواهد داشت.
اين امر همراه با خدمات گوناگوني همچون تاسيس مراکز اقامتي ، تجاري و تفريحي در زميني معادل ۶۰۰۰۰ متر مربع در روي زمين کاريز احداث خواهد گرديد.
زمين سطحي کاريز به پارک وسيعي بدل خواهد شد که داراي دو تپه مرتفع خواهد بود.
اين تپه ها از خاک هاي برداشت شده زير زمين ساخته شده و به چشم انداز بي نظير جزيره کيش دل خواهد شد.
پارک دلفین ها و باغ پرندگان
مجموعه تفريحي پارك دلفين با مساحتي حدود ۱۰۰ هكتار در جنوب شرقي جزيره كيش قراردارد.
مجموعه شامل فضاي سبز با انواع گونه‌هاي مختلف گياهي، باغ پرندگان و اولين و تنها دلفيناريوم در ايران است.
دلفيناريوم اين مجموعه گونه‌هاي مختلفي از پستانداران دريايى از جمله دلفين، شير دريايى شمالى، شير دريايى جنوبى، گربه دريايى شمالى، گراز دريايى و پنگوئن نگهداري مي‌شوند.
شما بازديدكنندگان مي‌توانید از هنرنمايي آنان كه توسط مربيان ايراني تربيت مي‌شوند ديدن كنید.
در مجموع ۲۱ پستاندار دريايى در استخرهايى با حجم ۱۸۰۰۰ متر مكعب پر شده از آب دريا نگهدارى مي‌شوند.
فضاي سبز پارك دلفين شامل بيش از يكصد گونه گياهي از جمله :
هزاران درخت نخل، بنجامين‌هاى بسيار بزرگ، درختان لور (انجير معابد)، اوكاليپتوس، آكاسيا، مورد، كهور، گل ختمى، شيشه شور، تكوما، سياه نوفيلد، كند كارپوس، جونيا پروس و بيش از ۲۵ گونه كاكتوس و ساير گياهان است.
بازديدكنندگان در مجموعه توسط اتوبوس قطاري به پارك پرندگان و سپس به دلفيناريوم هدايت مي‌شوند.
باغ پرندگان
در داخل محوطه پارك دلفين، باغ پرندگان با داشتن بيش از ۵۷ گونه پرنده از جمله:
پليكان، شترمرغ، طوطي ماكائو، انواع گوناگون لك لك، توكان، توركو، قو، پنگوئن آفريقايي و گونه‌هاي نادري چون تمساح پوزه كوتاه، بي شك يكي از منحصر به فردترين مراكز نگهداري جانوران در ايران مي‌باشد.
از جمله نكات قابل توجه در اين پارك گردآوري گونه‌هاي مختلف از اقصي نقاط جهان از آمريكاي جنوبي تا استراليا و از شرق آسيا تا آفريقا مي‌باشد.
کشتی یونانی
در غرب جزيره يك كشتي عظيم‌الجثه در سواحل نيلگون كيش جا خوش كرده است كه به كشتي يوناني معروف است.
در يكي از روزهاي گرم تابستان سال ۱۳۴۵، بوميان جزيره كيش ناگهان كشتي عظيم‌الجثه‌اي را كه در نزديكي روستاي باغو به گل نشسته بود، ديدند.
هنوز پس از گذشت سال‌ها دليل به گل نشستن اين كشتي در پس پرده‌اي از ابهام است اما گفته مي‌شود به علت مه آلود بودن هوا و نبودن فانوس دريايي در سواحل جزيره كيش اين اتفاق روي داده است.
اين كشتي در سال ۱۳۲۲ شمسي توسط شركت ويليام هاميلتون به وزن ۷۰۶۱ تن و به طول ۱۳۶ متر در بندر گلاسكو در اسكاتلند ساخته شد.
در روز ۴ مرداد ۱۳۴۵ به هنگام بازگشت از ايران، در سفر دريايي خود به كشور يونان در عرض جغرافيايي ۲۶ و ۲۰ درجه شمالي و طول جغرافيايي ۵۳ و ۵۴ درجه شرقي به گل نشست.
هشتاد روز تلاش اورينوكو، يدك‌كش هلندي براي بيرون كشيدن اين كشتي به ثمري نرسيد.
تلاش‌هاي ناموفق زيادي براي بيرون كشيدن آن انجام شد و به ناچار سرنشينان كشتي مجبور به ترك آن شدند و بار آن تخليه شد، چرا كه عمليات بيرون كشيدن كشتي از نظر اقتصادي مقرون به صرفه نبود.
اطلاعات بدست آمده از شركت بيمه لويدز لندن نشان دهنده اين است كه اين كشتي در زمان به گل نشستن متعلق به كشور يونان و بنام كولااف بوده است.
اين كشتي در ابتدا “شيپور امپراتور” سپس “ناتوراليست” و در سال هاي بين ۱۳۳۸ تا يكسال قبل از توقف، در مالكيت خطوط كشتيراني ايران با نام‌هاي “سيروس فارس”، “همدان” در تردد بوده است.
كشتي يوناني از نظر تاريخي قدمت و اهميت چنداني ندارد وگذشت زمان كشتي را دچار فرسودگي كرده است.
قسمت تحتاني كشتي كه در آب است بر اثر برخورد امواج دريا با آن پوسيده و هر آن ممكن است فرو افتد.
تماشاي خورشيد كه به آهستگي در پشت كشتي يوناني در آب هاي نيلگون خليج فارس غروب مي‌كند خاطره‌اي فراموش‌نشدني و جاويدان است.
درخشش آخرين شعاع هاي نور خورشيد بر پهنه آسمان، طيف رنگ هاي زرد و قرمز و نارنجي و سايه روشن هاي لکه هاي ريز و درشت ابر، تابلويي چنان زيبا و خيال انگيز را در پشت کشتي يوناني پديد مي آورد که نظير آن را کمتر مي توان يافت.
پارك ساحلي كشتي يوناني در زميني به مساحت ۶۰ هزار متر مربع با امكاناتي چون:
آمفي‌تئاتر، كافه تريا، رستوران ايراني و لبناني، غرفه هاي فروش تنقلات، ايستگاه هاي كرايه اسكيت، دوچرخه و فروش محصولات ورزشي در محيط پيرامون كشتي يوناني در دست احداث مي‌باشد.
پارک ساحلي مرجان
پارک ساحلي مرجان که در مجاورت بازار مرجان واقع شده، يکي از زيباترين مراکز ديدني کيش است که بازار مرجان را به دريا ارتباط مي دهد.
بسياري از مسافران و ساکنين جزيره اوقات تفريحي خود را در کنار اين پارک گذرانده و از مناظر زيباي ساحلي کيش لذت مي برند.
آلاچيق ها و محوطه سازي جذاب اين پارک ساحلي فرصت مناسبي را براي شما بوجود مي آورد که فارغ از هياهوي بازار به ديدار دريا و چشم انداز هاي زيباي طبيعت اطراف برويد.
در طول اقامت خود در جزيره کيش از اين منطقه که داراي ساحلي بسيار زلال و شفاف مي باشد ديدن کنيد و عکسهاي به ياد ماندني بگيريد.
علاوه بر اين تماشاي طلوع آفتاب از اين پارک، خاطره اي فراموش نشدني است.
درخت سبز
در انتهاي طولاني ترين مسير آبرفتي باستاني كيش، آبهاي سطحي به قسمتي از منطقه شمالي جزيره كه به دره پرتغالي‌ها معروف است سرازير مي‌شوند، لذا اين منطقه از سرسبزي خاصي برخوردار است.
در اطراف يكي از كهنسال‌ترين درختان لور جزيره، مجموعه درخت سبز احداث شده است.
سرسبزي محوطه ساختمان‌ها و نرده‌هاي چوبي و پياده‌روهاي اين مجموعه، مناطق شمالي كشور را تداعي مي‌كند.
اما يكي از عواملي كه سياحت‌كنندگان را به اين نقطه مي‌كشاند، هيبت افسانه‌اي درخت سبز است.
درخت سبز كهنسال‌ترين درخت «لور» جزيره است و احتمالا بين ۵۰۰ تا ۶۰۰ سال عمر دارد.
بر شاخه هاي اين درخت، گره هايي با نخ يا پارچه زده شده است كه در نگاه اول آن را به نوعي مقدس مي نماياند.
گروهي از مردم عقيده دارند كه اين درخت شگون دارد و به همين دليل به قصد برآورده شدن نيازشان پارچه‌هايي به شاخه‌هاي آن مي‌بندند.
مجموعه درخت سبز با آلاچيق‌هاي زيبا و محل هاي متعدد پخت كباب براي استراحت و بازديد رايگان گردشگران بازسازي شده است.
مسير هاي پياده رو با چراغ‌هاي فانوسي شكل در ميان فضاي هميشه سبز با گل هاي كاغذي رنگارنگ، شما را به سوي جاذبه اصلي اين مجموعه مي‌برد.
در اين مجموعه نمازخانه، رستوران فصلي، بوفه و سرويس بهداشتي نيز موجود است.
مجموعه درخت سبز در مجاورت دو جاذبه مهم گردشگري كيش واقع شده و داراي دو درب ورودي است.
يك درب آن با ورودي جاذبه گردشگري شهر باستاني حريره مشترك و ورودي ديگر آن در مجاورت آب انبار سنتي مي باشد.
تنها پس از چند دقيقه پياده روي مي‌توان از جاذبه هاي شهر باستاني حريره و آب انبار سنتي در مجاورت مجموعه درخت سبز نيز ديدن كرد.
درخت لور يا انجير معابد، معروفترين درخت جزيره است.
اين نوع درخت در نواحي جنوبي ايران رشد مي کند.
پوست کهنسال درخت لور و برگ‌ها و ريشه‌هايش که از بدنه اصلي آن آويزان هستند، آن را از ساير انواع درختان متمايز مي‌سازد.
ريشه اين درختان طوري رشد مي کند که مانند چتري بر روي زمين سايه مي‌افکند و ممکن است تا چند صد سال عمر کنند.
گذر هنرمندان
در اين گذر تنديس چهره‌هاي شاخص رشته‌هاي مختلف هنري نصب و در معرض ديد علاقمندان قرار گرفته است.
هدف از اين طرح معرفي هنرمندان برجسته كشور و پيشنهاد الگوها و نمونه هايي مناسب به نوجوانان و جوانان است.
علاوه بر اين گرد آوردن اين تنديس ها در كنار يكديگر جايگاه هنر و جامعه هنري ايران را به تصوير مي كشد.
هنرمندان اين مرز وبوم را به فرهنگ دوستان سرزمين هاي ديگر مي شناساند.
آب انبار سنتی
يكي از روش هاي ذخيره آب آشاميدني دردوران قديم در جزيره كيش، ساخت آب انبار بوده است.
به منظور جمع آوري آب از سطحي در منطقه درخت سبز، در سال ۱۳۷۲يك آب انبار دوقلو با پنج بادگير به سبك معماري سنتي يزدي در محدوده شهر حريره ساخته شد.
امروزه يكي از مناطق ديدني و سياحتي كيش نيز به شمار مي آيد.
تزئينات خاص اين بنا يادآور معماري فني شهرهاي جنوب مركزي ايران بوده، و براي گردشگران داخلي و خارجي بسيار جالب و ديدني است.
روستای باغو
باغو از آبادی های قدیمی کیش است کهدر جنوب غربی جزیره قرار دارد.
در حال حاضر این آبادی جز چند خانوار دامدار، سکنه دیگری ندارد در بین بومیان حاصلخیزی این منطقه زبانزد است.
در این منطقه بیشه انبوهی از انواع درختان بومی به چشم میخورد که در آن میان، مجموعه درختان کهنسال لور زیبایی چشمگیری دارد.
خانه بومیان:
کلبه هور
در غربی ترین دماغه جزیره کیش و در مکانی به همین نام واقع گردیده است.
این منطقه به دلیل طبیعت بکر و زیبایش روزانه تعداد کثیری از گردشگران و کیشوندان را به خود جلب می کند.
همچنین این منطقه از نقاط مساعد غواصی در جزیره زیبای کیش می باشد.
صخره قارچی:
شاندیز پدیده ، لنگر
ساحل شرقی
پارک خانواده
پارک آبشار
آهوان
نمایشگاه دائمی کیومرث صیاد
رشته هاي هنري بسياري در كشور رايج هستند كه برخي ريشه در پيشينه اين مرز و بوم دارند و برخي ديگر از هنرهاي غرب و شرق اقتباس شده كه بصورت كلاسيك در بين مردم مشهور هستند و تعدادي از اين هنرها نيز بومي كشور شده اند.
شايد يكي از هنرهاي باب ايراني معرق باشد هنري كه امروزه در همه جا ديده مي شود ولي آشنايي چنداني با آن وجود ندارد.
براي يك معرق كار پيش نيازهاي خطاطي ، نقاشي و هنرهاي دستي از ملزومات او هستند چرا كه همه اينها در هنر معرق كاري نقشي اساسي دارند و چنانچه با تبحر در اين رشته هاي هنري وارد معرق كاري شوي توفيق بيشتري خواهي يافت.
استاد كيومرث صياد از آن دسته هنرمنداني كه نقاشي را نزد استادان شيرازي و چيت ساز آموزش ديده و هنر خطاطي را نزد استاد خلج آموخته است.
اين هنرمند كه امروز ساكن جزيره كيش است يكي از مديران موفق در حوزه امور مجامع و حسابرسی مي باشد و در كنار كار اصلي خود ساعات اوقات فراغت را نزد خانواده هنر دوستش به هنر معرق كاري مي پردازد.
حاصل كار وي تاكنون ارائه ۲۸ اثر ارزشمند در انداختن نقش هاي جذاب از سوژه اي مذهبي، تاريخي و فرهنگي است.
تمامي آثار اين هنرمند از نوع معرق تمام چوب بوده و در رنگ آميزي و طراحي اين تابلوها از هيچ رنگ و خطي با قلم يا مداد استفاده نشده است.
رنگ درخشان تابلوها مربوط به رنگ واقعي چوبهاي بكار رفته در اثر بوده و تمام خطوط اين تابلوها نيز مربوط به برشهاي اره مي باشد.
استاد كيومرث صياد در سال ۱۳۳۴ در شهرستان ري متولد شد و از كودكي نزد پدر هنرمند و هنرپرور خود به كار صنايع دستي پرداخته و در سالهاي تحصيل در دانشگاه نيز بصورت تخصصي با هنر معرق آشنا شد.
وي در سال ۱۳۷۰ به طور اتفاقي با استاد شمسيان يكي از بهترين اساتيد هنر معرق ايران آشنا شده و از همان زمان و تحت تعليم و نظارت ايشان به ساخت تابلوهاي معرق مشغول شد كه نتيجه آن چندين تابلوي با ارزش است و هنر معرق او را با هنر خاتم كاري نيز آشنا كرده و وي در اين هنر نيز دستي بر آتش دارد.
صياد در بيش از ۱۵ نمايشگاه فردي و جمعي آثار خود را به نمايش گذاشته است و چند اثر او در نمايشگاههاي آثار چوبي دو سالانه ميراث فرهنگي در سال ۱۳۷۸ و همچنين در هشتمين نمايشگاه قرآني به عنوان اثر برگزيده انتخاب شده اند.
آخرين كار اين هنرمند تابلو بازار مي باشد كه كار ساخت آن در اسفندماه سال ۱۳۹۳ در جزيره كيش به پايان رسيد.
از ديگر آثار معروف صياد به تابلوهاي:
عصر عاشورا، مولود كعبه ،علمدار كربلا، سهراب و گردآفريد برگرفته از كارهاي استاد فرشچيان ، تابلو گوساله سامري اثر نيكولاس پازين ، تابلو يوسف و برادرانش اثر فرانكويس پاسكال و تابلو هاجر و اسماعيل از فرانسيسكو كوزاو تابلوي نماز در جبهه مي توان اشاره كرد.
جهت دسترسي به اطلاعات بيشتر و آشنايي با آثار اين هنرمند مي توانيد به نشاني سايت sayyadgallery.ir مراجعه نمائيد.
2 نظرها