رونق گردشگری

رونق گردشگری بر پایه چهار اصل مهم بنا شده است؛ جاذبه، امکانات، امنیت و تصویر.

البته عوامل دیگری نیز در این امر موثر هستند ولی چهار عنصر فوق مهم‌ترين و اصولی‌ترین عوامل محسوب می‌شوند. جاذبه: کشور ایران سرزمینی است که به طور طبیعی برای جهانگردی و سیاحت مناسب است. فرهنگ و میراث تاریخی بی‌نظیر، تمدن باستانی، میهمان‌نوازی ایرانیان و بسیاری از جاذبه‌های گوناگون  از جمله جاذبه‌های مذهبی می‌توانند جاذبه‌هایی برای جذب گردشگر باشند. به علاوه امکانات درمانی و مناظر طبیعی و تاریخی نیز به راحتی می‌توانند در بسته‌های گردشگری مورد استفاده قرار گیرند.

امکانات: به دلیل سرمایه‌گذاری‌های متعدد سرمایه‌گذاران داخلی و علاقه‌مندان این حوزه، صنعت گردشگری ایران از امکانات و زیر ساخت‌های نسبتا قابل قبولی برخوردار و دارای مراکز اقامتی سنتی و لوکس است. 

ایران همچنین دارای مراکز پذیرایی و خدمات حمل و نقل زمینی، هوایی و ریلی مناسب و راهنمایان تور گردشگری و متخصصان این حوزه است. البته این امکانات کافی نیست و برای توسعه این صنعت، دولت باید سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهد.

امنیت: امنیت و گردشگری دو مقوله وابسته به یكدیگر در ارتباط تنگاتنگ در مناسبات داخلی و خارجی هستند. امنیت و گردشگری در تعامل دوجانبه هم می‌توانند تاثیر افزایشی بر هم داشته باشند و هم تاثیر كاهشی. به این معنا كه افزایش امنیت، باعث رونق  گردشگری خواهد شد و بالعكس. بنابراین گردشگری ارتباط مستقیمی با مقوله امنیت دارد. ایجاد امنیت، تسهیلات و ارائه امكانات رفاهی و خدماتی لازم به گردشگران از جمله وظایف اصلی دولت‌ها نسبت به مقوله مهم گردشگری است. با همت  و تدبیر سیاست‌گذاران کشور، دولت و نیروهای نظامی و انتظامی، ایران در امنیت قرار دارد و به نظر اینجانب حتی در بسیاری کشورهای توسعه یافته و پیشرفته، به این اندازه امنیت وجود ندارد.

تصویر: گردشگری و مسافرت به‌عنوان بزرگ‌ترین و متنوع‌ترین صنعت در دنیا به‌حساب می‌آید. بسیاری از کشورها آن را به‌عنوان منبع اصلی درآمد، اشتغالزایی و رشد بخش خصوصی و توسعه اقتصاد می‌دانند و به‌طور مستقیم و غیرمستقیم، به‌عنوان بخشی از فرآیند ارتباطات جهانی، نقش اساسی در ایجاد شناخت و توسعه میان ملت‌ها ایفا می‌کند. از این منظر، یکی از جوانب سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری، به‌طور مستقیم در ارتباط با تبلیغات و معرفی این صنعت و جاذبه‌های طبیعی و تاریخی موجود در کشور، از طریق رسانه‌ها است.  متاسفانه در دهه‌های گذشته تبلیغات منفی علیه کشور عزیزمان باعث شده تا تقاضای سفر به ایران کم شود.

امید که با رویکردهای نوین دولت که باب تعامل سازنده و گفت‌وگو با دنیا را باز کرده، بتوان از شدت تبلیغات منفی سال‌های گذشته کاست و ایران را با همه توانمندی‌هایش، بار دیگر بازشناساند. در این صورت ایران عزیز و سربلند ما به جایگاه بایسته خود در حوزه گردشگری دست خواهد یافت.

چه عواملی در بازدید گردشگران خارجی از ایران موثر است؟

نتایج یک پژوهش نشان داد که برخلاف تصور موجود، حجاب عاملی نیست که بتواند مانع ورود گردشگران خارجی به ایران شود، چنانچه در این پژوهش اغلب گردشگران اظهار کردند که جهانگردان باید به قوانین کشور میزبان احترام بگذارند، ضمن اینکه چنین مسائلی آنان را از دیدن بناهای تاریخی ایران دلسرد نمی‌کند.

به گزارش خبرنگار پژوهشی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، جاذبه‌های گردشگری ایران آنقدر گسترده و متنوع است که می‌توان ادعا کرد اغلب سلیقه‌های گردشگری مردم جهان را پوشش می‌دهد. تنوع جاذبه‌ای طبیعی از کویر تا سواحل دریا و جنگل‌های غیر قابل نفوذ به همراه بناهای تاریخی دیدنی همگی طیف وسیعی از چشم‌اندازهای گردشگری را ایجاد کرده است و می‌تواند عامل ورود گردشگران از اقصی‌نقاط دنیا به کشورمان شود.

ورود گردشگران به یک کشور از آنجایی‌که می‌تواند موجب آبادانی و رونق اقتصادی یک منطقه شود برای اغلب کشورها اهمیت بسیار دارد و اهمیت این قضیه آنجا آشکار می‌شود که گاهی برخی کشورها که صنعت گردشگری‌شان رونق دارد بخش عمده‌ی بودجه‌ی خود را با عواید حاصل از صنعت گردشگری‌شان می‌بندند.

بنابرآنچه گفته شد و وجود پتانسیل‌های موجود در کشور برای جذب جها نگرد، توجه به بحث توریسم و گردشگری در ایران ضروری به نظر می‌رسد.

در همین راستا پژوهشی در دانشکده‌ی علوم اجتماعی دانشگاه تهران انجام شده که عوامل موثر بر احتمال بازدید مجدد از ایران را از نگاه گردشگران بررسی کرده است.

این پژوهش که در قالب یک پایان‌نامه دانشجویی است در میان ۲۰۰ نفر از گردشگران خارجی انجام شده است که نیمی از آنها اروپایی تبار و نیمی دیگر آسیایی تبار هستند.

شغل گردشگرانی که به ایران سفر می‌کنند، چیست؟‌

نتایج بررسی‌های این پژوهش نشان داد که به طور کلی مردان نسبت به زنان از هر دو گروه آسیایی تبارها و اروپایی تبار تمایل بیشتری برای بازدید از ایران دارند. ضمن اینکه اغلب بازدیدکنندگان از جاذبه‌های گردشگری کشورمان در رده‌ی سنی ۵۰تا ۵۹ سال قرار دارند. لازم به ذکر است که ۴۰ درصد این گردشگران دارای مدرک کارشناسی ارشد هستند.

درباره‌ی شغل جهانگردانی که ایران را برای بازدید انتخاب می‌کنند، می‌توان گفت که در میان آسیایی تبارها، بازرگانان تمایل بیشتری به بازدید از ایران دارند این در حالی است که گردشگران اروپایی که ایران را برای سفر انتخاب کرده بودند به مشاغل علمی و فنی اشتغال دارند.

برخلاف تصور موجود، از نظر گردشگران خارجی بین ضوابط و قوانین اسلامی مثل رعایت حجاب و جذب گردشگران خارجی به کشور رابطه‌ی معناداری وجود ندارد.

اغلب گردشگران خارجی معتقد بودند که گردشگرانی که قصد سفر به کشورهای خارجی را دارند موظف هستند که قوانین کشور میزبان را بپذیرند و مطابق هنجارها و ارزش‌های آنها حرکت کنند، ضمن اینکه وجود قوانین اینچنینی قادر نیست گردشگران را از دیدن جذابیت های جهانگردی ایران بازدارد.

بناهای تاریخی، عامل ورود گردشگران خارجی به ایران

نتایج بررسی‌های این پژوهش نشان داد که از میان تمام عواملی که می‌تواند مقدمات حضور گردشگران به یک کشور را فراهم کند تماشای بناهای تاریخی و آثار باستانی مهمترین عاملی است که جهانگردان کشورهای دیگر را به ایران روانه می‌کند چنانچه ۳۱٫۵ درصد از آسیایی تبارها و ۳۱٫۸ درصد اروپایی تبارها تنها با انگیزه‌ی بازدید از آثار تاریخی و بناهای معماری قدیمی و آداب و رسوم ایرانی اقدام به سفر به کشورمان می‌کنند.

ایرانی‌ها، هنوز هم مهمان‌نواز هستند

نتایج این پژوهش تاکید کرد که سنت و فرهنگ کهن، مهمان‌نوازی، در میان مردم ایران همچنان تداوم یافته است چنانچه ۹۰٫۲ درصد از گردشگران آسیایی و ۷۷٫۳۴ درصد از گردشگران اروپایی اظهار کردند که ایرانیان مثل گذشته و آنچه غالبا درباره‌ی آنها مطرح است بسیار مهمان‌نواز هستند و از نحوه‌ی برخورد میزبانان ایرانی از خودشان بسیار رضایت داشتند.

وضعیت حمل و نقل؛ اصلی‌ترین عامل بروز نارضایتی گردشگران

نتایج بررسی‌های این پژوهش حاکی از آن است که وضعیت حمل و نقل در ایران به طور کلی عامل نارضایتی گردشگران خارجی از بازدید از قطب‌های گردشگری ایران بود. چنانچه از میان آسیایی‌ها تنها ۱۲٫۳ درصد نسبت به کیفیت وسایل نقلیه در ایران ابراز رضایت کرده‌اند و این شاخص در میان گردشگران اروپایی نیز ۱۴٫۱ درصد است این مساله نشان دهنده‌ی این است که رسیدگی به این موضوع باید در اولویت کار برای جذب گردشگران خارجی قرار گیرد.

چه عواملی در بازدید مجدد از کشور موثر است؟

اغلب گردشگران این پژوهش اظهار کردند که خدمات ارائه شده به گردشگران شامل کیفیت مطلوب اماکن اقامتی، تهیه و تدوین اطلاعات و بروشورهای راهنمای گردشگران در اماکن گردشگری، وجود تابلوهای راهنمای گردشگری در سایت‌های مورد بازدید به زبان انگلیسی،‌کیفیت مطلوب استراحتگاه‌ها و رستوران‌های بین شهرها و اتخاذ شیوه‌های مناسب برای برخورد با گردشگران در مرزها، سبب می‌شود که آنها بازدید از کشور را به دیگران توصیه کرده یا خود به بازدید مجدد از آن اقدام کنند.

شناسایی قطب‌ها گردشگری، عامل جذب گردشگر

بنا بر داده‌های این پژوهش ویژگی‌هایی دموگرافیک افراد تاثیر چندانی در جذب گردشگر به ایران بازی نمی‌کند و شناخت فرهنگ و تمدن ایران باعث می‌شود که افراد برای بازدید از قطب‌های گردشگری کشور اقدام کنند.

اغلب افراد مورد بررسی این پژوهش اظهار کردند که با علم و شناخت نسبت به جاذبه‌های گردشگری کشورمان به آن وارد شدند. لذا شناسایی جاذبه‌های گردشگری ایران به جهانگردان خارجی اهمیت دارد.

احتمال بازدید مجدد از ایران توسط آسیایی‌ها

نتایج بررسی‌های این پژوهش نشان داد که به‌طور کلی از میان دو تبار اروپایی‌ها و آسیایی‌ها که در این پژوهش بررسی شدند، آسیایی‌ها ابراز رضایت بیشتری از زمان اقامت‌شان در ایران داشته و اظهار کردند که احتمال بازگشت مجدد آنها به ایران و بازدید دوباره‌ی آنها از جاذبه‌های گردشگری ایران بیشتر وجود دارد.