جاذبه های گردشگری اصفهان
–اصفهان (سپاهان) مرکز استان اصفهان، با پهنه‌ای حدود ۲۵۰ كیلومترمربع، در دل فلات ایران قرار گرفته است.
آب و هوای شهر اصفهان نیمه خشك و معتدل است.
آب و هوای این شهر به گونه ای است كه متوسط درجه حرارت سالانه این شهر حدود ۱۶ درجه سانتیگراد و متوسط بارندگی سالانه این شهر در حدود ۱۳ میلی‌متر می باشد.
به طور کلی، اصفهان شهر کم آبی است ولی به واسطه وجود رودخانه زاینده رود، کشاورزی در این استان توان رشد پیدا کرده است.
اصفهان به لحاظ واقع شدن در مركز جغرافیایی ایران و با داشتن آب و هوایی معتدل و خاكی حاصلخیز و آب كافی زاینده رود (زنده رود)، از دیرباز به عنوان مكانی برای سكونت، مورد توجه بوده است.
صنایع دستی اصفهان
شهر اصفهان با انتخاب شدن به عنوان نخستین پایتخت فرهنگی کشورهای اسلامی در سال ۲۰۰۵ در میان مردم این کشورها بیش از پیش مشهور گشته و گردشگران بسیاری را به خود جلب کرده است.
این شهر از لحاظ صنایع دستی مهمترین شهر کشور به شمار می آید که بیشتر صنایع دستی کشور اعم از قلم کاری، خاتم کاری، ترمه و… در آن تولید می شود که در زیر تصاویر آن را مشاهده خواهید کرد.
گردشگرانی که مشتاق به تهیه سوغات ایرانی هستند تقریبا صنایع دستی و سوغاتی های تمام نقاط ایران را در حاشیه میدان نقش جهان و در بازار قدیمی اصفهان می توانند تهیه کنند.
در میان شیرینی های اصفهان گز و پولکی اصفهان از همه معروف تر هستند؛
مهمترین غذای محلی اصفهان مه بسیار مورد توجه قرار میگیرد “بریانی” (بریونی) نام دارد که خوراکی گوشتی و بسیار چرب بوده و در بیشتر نقاط شهر می توان آن را تهیه کرد.
عمده آثار باستانی اصفهان مربوط به دوره صفویه و مهمترین مناطق گردشگری آن در حاشیه زاینده رود قرار دارد.
از مهمترین نقاط دیدنی و تاریخی شهر اصفهان میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
عمارت عالی قاپو، مسجد شیخ لطف الله، مسجد امام (مسجد شاه)، کلیسای وانک، منار جنبان، کاخ چهل ستون، کاخ هشت بهشت،
چهار باغ، آتشگاه،گورستان قدیمی تخته فولاد،بازار تاریخی اصفهان، میدان نقش جهان، باغ پرندگان، پل خواجو، پل شهرستان، سی و سه پل (پل الله وردی خان)
عمارت چهلستون در اوايل قرن ۱۱ هـ .ق در ميان باغ و مجموعه بناها و كاخهاي محوطه دولتخانه صفوي ساخته شده است.
اين عمارت عمدتاً به منظور پذيرائي رسمي از ميهمانان و سفراي خارجي ، طي سه مرحله و طبق يك طرح واحد ساخته شده است .
قسمت اول: تالار اصلي و بزرگ
قسمت دوم: ايوان آئينه و اطاقهاي طرفين آن
قسمت سوم: ايوان ستون دار كه از هجده عدد ستون و سقف چوبي تشكيل شده است.
نام چهلستون به نشانه كثرت ستون‌ها و انعكاس تصوير بيست ستون در آب استخر است .
نقاشي هاي ديواري چهلستون زير نظر هنرمند نامدار عصر صفوي، رضا عباسي با خصلت بزرگ نمائي به شيوه مينياتورهاي ايراني انجام گرفته است.
چهار تابلو بزرگ داخل سالن، صحنه هايي از ميدان‌هاي جنگ و مجالس پذيرائي پادشاهان صفوي را نشان ميدهد.
دو تابلو بزرگ مياني از الحاقات بعدي با موضوعات مشابه است كه به قلم صادق نقاش باشي (هنرمند دوره قاجار) ترسيم شده است.
متأسفانه بسياري از نقاشي هاي دوره صفوي در زمان حكومت ظل سلطان، تخريب گرديده است.
میدان نقش جهان:
يكي از زيباترين ميدان‌هاي جهان به طول حدود ۵۱۲ متر و عرض ۱۶۰ متر است كه در اطراف آن اطاق هائي در دو طبقه با يك اندازه و شكل احداث شده است .
تعداد چهار اثر تاريخي بي نظير در اطراف ميدان وجود دارد که در زیر به آنها اشاره گردیده است.
عمارت عالي قاپو، مسجد امام، مسجد شيخ لطف اله و سر درب بازار قيصريه
در وسط ميدان اصلي ، زمين و دو دروازه سنگي چوگان قابل مشاهده است.
ميدان امام امروزه يكي از مراكز خريد صنايع دستي و همچنين محل برگزاري بسياري از مراسم ملي و مذهبي مي‌باشد .
در هر آخر هفته نماز پرشكوه جمعه در اين ميدان برگزار ميگردد .
بازار قیصریه:
سردرب قيصريه در شمال ميدان امام (نقش جهان) ساخته شده است .
اين سردرب ، يكي از زيباترين نقاشي هاي مربوط به دوران صفويه را نشان ميدهد.
اين بازار در دوران صفويه مركز فروش كالاهاي گران قيمت بوده است و نمايندگان شركتهاي خارجي در اين مكان داراي حجره هائي بوده‌اند.
بازار اصفهان يكي از بزرگترين بازارهاي ايران است كه داراي قسمتهاي مختلف مي‌باشد و در هرقسمت كالاهاي خاصي را به فروش مي‌رسانند.
عمارت عالی قاپو:
اين كاخ در قرن يازدهم هجري در شش طبقه احداث شده است.
هر طبقه تزئينات هنري خاصي را دارا مي‌باشد.
از قسمتهاي مهم اين كاخ ، ايوان طبقه سوم ، حوض مسي در ا“ و تالار پذيرائي همين طبقه كه با زيباترين نوع نقاشي و گچ بري تزئين شده است.
تالار موسيقي طبقه ششم و تزئينات گچبري بي نظير آن و اغلب كارهاي هنري به وسيله رضا عباسي هنرمند مشهور آن دوران انجام شده است.
مسجد امام:
در جبهه جنوبي ميدان نقش جهان يكي از زيباترين مساجد جهان اسلام قراردارد.
این مسجد به دستور شاه عباس اول ، توسط استاد علي اكبر اصفهاني احداث گرديده است.
در مرحله اول سردرب اصلي و جلوخان ورودي با دو مناره خارجي مسجد ساخته مي‌شود.
درب مسجد با ورق‌هاي نقره و طلا تزئين گرديده و مربوط به دوره شاه صفي ، جانشين شاه عباس اول است.
در داخل مسجد يك حياط اصلي و مركزي ، با چهار ايوان و دو حياط فرعي جانبي قراردارد.
گنبد خانه جنوبي به صورت دو پوش اجرا گرديده و فضاي بين اين دوگنبد حدود ۱۲ متر ارتفاع دارد.
ارتفاع گنبد خارجي از كف مسجد ۵۰متر مي‌باشد.
كتيبه هاي مسجد، توسط خطاطان و خوشنويسان معروف دوران صفويه مانند:
عليرضا عباسي، عبدالباقي تبريزي، محمدصالح اصفهاني و محمدرضا امامي مزين شده است.
تمام سطوح جرزها و ديوارها و گنبد و مناره ها و طاق نماهاي داخلي و خارجي مسجد از كاشي‌هاي هفت رنگ و مرعق پوشيده شده است.
نقوش اين كاشي كاريها (گل و بوته ها) به صورت مجرد و رمزي ظاهر مي‌شود .
مسجد شیخ لطف اله
در ضلع شرقي ميدان امام (نقش جهان) مسجدي قراردارد.
این مسجد در زمان شاه عباس اول صفوي، هنگام احداث ميدان و همراه با بناهاي اطراف آن به منظور محل عبادت و حوزه تدريس مرحوم شيخ لطف اله، كه از علما و روحانيون بزرگ جبل عامل در لبنان بوده، ساخته شده است.
ساختمان مسجد شیخ لطف اله در سال ۱۰۱۱ هـ .ق آغاز و در سال ۱۰۲۸ به پايان رسيده است.
اين مسجد داراي يك شبستان زيرزميني است كه كف گنبدخانه را از سطح زمين بالاتر قرارداده است.
به خاطر استفاده هاي خاص علمي ـ مذهبي از اين مسجد، نيازي به احداث حياط و مناره نبوده است.
گنبد بر روي هشت طاق جناغي قرار گرفته و لبه اين طاقها با كاشي‌هاي پيچ به رنگ فيروزه، تزئين يافته است .
سطوح داخلي به ويژه محراب مسجد شيخ لطف اله از شاهكارهاي بي نظير هنر كاشي كاري هفت رنگ و معرق است.
در محراب دو كتيبه وجود دارد كه عبارت ذيل بر آنها نوشته شده است:
عمل فقيرحقير محتاج به رحمه خدا محمد رضا بن استاد حسين بنا اصفهاني .
مسجد جامع اصفهان:
مسجد جامع اصفهان در گوشه شمال غربي ميدان قديم احداث گرديده است.
مسجد اوليه دركنار روستاي قديمي ياوان و احتمالاًُ بر روي يك بناي مربوط به قبل از اسلام احداث گرديده است .
شهر اصفهان در سال ۲۴ هجري ، دين مبين اسلام را مي پذيرد و اولين مسجد رادر محل فعلي با ابعادي محدودتر در سال ۱۵۶ هجري مي‌سازد.
در قرن سوم هجري به علت گسترش شهر و ازدياد جمعيت، مسجد وسيع تري بر روي مسجد اوليه پايه ريزي ميگردد. عمده ترين سبك معماري به كار رفته در مسجد مربوط به دوره سلجوقي، به شيوه رازي است.
در اين شيوه كاربرد آجر و ايجاد نماهاي آجري با طرحهاي گره در حد اعلاء مهارت و زيبائي در نماي داخلي و خارجي گنبدهاي خاكي و نظام الملك ظاهر گشته است.
گچ بري محراب او لجايتو، تزئينات كاشي كاري و خطوط بنائي و مقرنس سازي هاي مختلف ايوانها همراه با كتيبه هاي خط كوفي و ثلث، نشانگر كوشش و علاقه هنرمندان اصفهاني در بناي اين مسجد مي‌باشد.
مسجد جامع اصفهان را مي توان، به حق دايره المعارف معماري و يادگارهاي با ارزش تاريخي، فرهنگي و هنري شهر اصفهان محسوب نمود .
کاخ هشت بهشت:
كاخ هشت بهشت در ميان باغ بلبل، داخل مجموعه دولتخانه دوره صفوي در زمان حكومت شاه سليمان (در نيمه دوم قرن ۱۱ هجري قمري) ساخته شده است.
موقعيت ممتاز باغ و عمارت هشت بهشت به گونه اي بوده كه ورودي هاي باغ از كليه اضلاع آن انجام ميگرفته است.
در جنوب باغ هشت بهشت در زمان شاه سلطان حسين، مجموعه مدرسه و كاروان سرا و بازارچه احداث گرديده است .
نام هشت بهشت عمدتاً در اصطلاح زمان خود، به معناي هشتي يا ورودي بهشت بوده است.
عمارت هشت بهشت در دو طبقه و بر روي يك كرسي با ازاره سنگي ساخته شده و تركيب احجام و فضاهاي معماري به گونه اي ماهرانه و متناسب انجام گرفته است.
در وسط ساختمان، فضاي اصلي و مركزي قرار دارد كه در پلان به صورت هشت ضلعي است.
ارتباط دو طبقه از طريق دو دستگاه راه پله انجام مي گيرد كليه سطوح ايوانهاي هشتي مركزي، اتاقها و راهروها، با سبك‌هاي متنوعي تزيئن شده است.
از جمله خصوصيات منحصر به فرد اين عمارت، حوض مرواريد و آبشار ايوان جنوبي است كه آب آن از حوض فوقاني تأمين شده است.
پل خواجو:
در قسمت شرق رودخانه زاينده رود و پل خواجو از آثار دوره صفويه در سال ۱۰۶۰ هجري ، مصادف با زندگي شاه عباس دوم احداث شده است.
پل خواجو در طراحي قديم براي چندين منظور در نظر گرفته شده است.
قسمت فوقاني براي حركت سريع و عبور كالسكه‌ها و چهارپايان بوده در حالي كه بخش تحتاني عمدتاً براي حركت آرام و توقف و تأمل عابرين پياده بوده است.
قسمت زيرين تماماً از سنگ و ملات ساروج ساخته شده و دهانه هاي عبور آب به صورت بند با تخته هاي قطور چوبي قابل كنترل بوده و با بستن كامل دهانه ها سطح آب در قسمت غربي پل بالا آمده و درياچه كوچكي را به وجود مي آورد.
در سمت شرقي ، پلكانهاي سنگي انسان را تا حد تماس با آب به پائين هدايت مي كند.
در قسمت مركزي پل، عمارت بيگلربيگي در طبقه فوقاني و در دو طرف راهروي پل براي پذيرائي و تشريفات رسمي ساخته شده است كه اطاقهاي آن در دوره هاي مختلف با نقوش رنگ طلائي تزئين گرديده است .
سی و سه پل اصفهان:
زماني كه اصفهان به عنوان مركز حكومت دولت صفويه انتخاب مي گردد، جهت گسترش شهر به طرف جنوب متمايل مي‌شود.
عنصر مهم شهرسازي در آن طرح، محور چهار باغ بوده كه از دروازه دولت به سوي جنوب احداث ميگردد و حدود شش كيلومتر طول آن بوده است.
اين خيابان الزاماً از رودخانه عبور مي‌نمايد و بدين جهت معماران آن زمان، پل اله ورديخان را كه به سي و سه پل معروف مي‌باشد بر روي زاينده رود و منطبق بر محور چهارباغ ايجاد مي‌نمايند.
زمان احداث پل درحد فاصل سالهاي ۱۰۰۸ تا ۱۰۱۱ هجري قمري بوده و طول آن سيصد متر و عرض آن ۱۴ متر مي‌باشد.
اين پل از معماري بسيار زيبا و متناسب برخوردار است، نظم طولاني دهانه هاي آن، ابهت و وقار خاصي در آن به وجود آورده است.
در طرفين سطح فوقاني، دو راهروي سرپوشيده ساخته شده كه هم در زمستان و هم در تابستان سرپناه مطمئني براي عابرين مي‌باشد.
پل اله ورديخان را ميتوان نتيجه مطلوب تركيب فنون در مهندسي با هنر معماري محسوب كرد.
کلیسا و موزه وانک:
در قرن يازدهم هجري، تعدادي از ارامنه ساكن در ارمنستان فعلي به اصفهان منتقل گشته و در دهكده اي در جنوب غرب اصفهان سكونت داده شدند.
نام آن دهكده را جلفا گذاشتند و پادشاهان صفوي براساس فراميني كه صادر كردند ، آزادي هاي مذهبي براي آنها را تضمين نمودند و اين اقليت ارامنه را مورد حمايت قراردادند.
در بين ساكنان جلفا، تجار و افرادي كه دانش فني آن دوران را دارا بودند، وجود داشتند .
با كمك و مساعدت تجار ارمني چند كليسا از جمله كليساي وانك احداث گرديد.
اكنون جلفا بخشي از شهر اصفهان محسوب ميگردد.
كليساي وانك يكي از زيباترين كليساهاي ايران است كه داراي آميخته اي از معماري ايراني و اروپائي مي‌باشد.
داخل كليسا تزئينات هنري از جمله گچبري، نقاشي و طلاكاري وجود دارد.
در كنار كليسا، موزه با ارزشي وجود دارد كه در آن تابلوهاي نفيس نقاشي، كتب خطي و ساير اشيا نفيس هنري ديده مي‌شود .
کوه آتشگاه:
این كوه در ۷ كيلومتري غرب اصفهان در همان مسير منارجنبان قراردارد.
ارتفاع اين كوه حدود ۱۶۸۰ متر از سطح دريا است.
در زمان ساسانيان يك آتشكده در بالاي اين كوه احداث شده است.
ساختمان از خشت هاي بسيار بزرگ و ضخيم ساخته شده است.
جايگاه و محل روشن نگه داشتن آتش هنوز در بين خرابه هاي بالاي كوه ديده مي شود و اين بنا يكي از معدود بناهاي مربوط به دوران قبل از اسلام است.
منارجنبان:
منارجنبان يكي از آثار تاريخي مشهور ايران است كه در ۵ كيلومتري غرب اصفهان در جاده اصفهان – نجف آباد قراردارد.
ساختمان داراي يك ايوان و دو مناره است.
قبر عبداله اين محمد ابن محمود يكي ازچهره هاي شاخص قرن ۸ هجري در اين بنا قراردارد .
احداث اين بنا همزمان با دوران حكومت ايلخانيان مغول مي‌باشد .
اين بنا از نقطه نظر معماري ، داراي ارزش فراواني است .
يكي از ويژگيهاي اين بنا اين است كه اگر يكي از مناره ها تكان داده شود، مناره دوم و تمام ساختمان تكان و حركت بسيار محسوس دارد.
ارتفاع ايوان از سطح زمين ۱۰ متر و ارتفاع مناره ها ۵/۱۷ متر مي‌باشد.
مسئله بسيار مهم اين است كه اين بنا را براي تكان دادن نساخته اند وتكان دادن زياد آن موجب ويراني بنا ميگردد .
مسجد حکیم:
این مسجد يكي از مساجد بسيار نفيس چهار ايوانه است كه در فاصله سالهاي ۱۰۵۱ تا۱۰۷۳ هـ .ق(مقارن با سلطنت شاه صفي و شاه عباس دوم) به همت طبيب حكيم محمد داوودخان ملقب به تقرب خان بر روي ويرانه هاي مسجد جامع جور جيراز بناهاي قرن چهارم هجري ساخته شده است.
براساس كتيبه هاي موجود، معمار اين بنا محمدعلي بن ستاد علي بيك اصفهاني است .
آنچه مسجد حكيم را در عداد مساجد بسيار نفيس دوران صفويه قرار مي دهد، ارزشهاي خاص معماري، كتيبه هاي متعدد آن است كه به دست استاد محمدرضا امامي، خوشنويس نامدار عصر صفويه تحرير شده است.
از ديگر قسمتهاي ديدني اين بنا ميتوان به محراب بسيار زيبايي كه با مقرنسها و كتيبه ها كه به خط ثلث بر زمينه لاجوردي تزئين يافته است اشاره كرد .
مسجد سید:
این مسجد بزرگترين و مشهورترين مسجد اصفهان از قرن سيزدهم هجري است كه به دستور(حجت الاسلام حاج سيدباقر شفتي ) از علماي بزرگ اماميه كه در دوره سلطنت محمدشاه قاجار مي زيسته بنا شده است.
در تزئينات كاشيكاري با طرح گلدان و منظره هائي كه نمايش داده شده است؛ رنگ قرمز روشن نقش عمده اي دارد.
رنگ قرمز همان رنگي است كه در مساجد ديگر دوره قاجار مانند مسجد رحيم خان و مسجد ركن الملك نيز مشاهده مي‌شود .
آرامگاه (سيد حجه الاسلام ) كه بسيار مجلل و باشكوه بنا شده است ، در گوشه شمال شرقي صحن مسجد قرار دارد .
در اين مسجد تاريخ‌هاي متعددي از سال ۱۲۵۵ تا۱۳۱۱ هجري ديده مي شود كه كتيبه هاي آن به خط محمدباقر شريف شيرازي است .
تزئينات داخل گنبد آرامگاه ، از نوع تزئينات گچبري ، آئينه كاري و طلاكاري است كه به همراه ضريح نقره و طلاكوب آن با خطوط بسيار زيبا از قسمتهاي تماشائي اين مسجد مي باشد.
باغ پرندگان:
باغ پرندگان در سال ۱۳۷۵ با مساحت ۵۵ هزار متر مربع آغاز به کار کرد و یکی از جاذبه‌های تفریحی مهم شهر اصفهان و بخشی از پارک جنگلی ناژوان و رودخانه زاینده رود است.
این باغ از معدود باغ‌های پرندگان در خاورمیانه است که بیش از ۱۳۰ گونه از انواع مرغ و پرنده در ان نگهداری می‌شوند.
این باغ علاوه بر جاذبه‌های تفریحی، واحدهای آموزشی، علمی و تحقیقاتی نیز دارد.
حتما در سفر به اصفهان بازدید از این باغ زیبا را در برنامه خود قرار دهید.
باغ گلها:
باغ گل‌های اصفهان در حاشیه جنوب شرقی میدان بزرگمهر و در نزدیکی رودخانه زاینده رود ساخته شده است.
مساحت باغ ۲۵۰۰ متر مربع است و ۲۵۰ گونه گياهان صخره‌ای كه نمايی از طبيعت را ارائه می‌کند، در اين باغ كاشته شده است.
آکواریوم ناژوان:
شاید تا همین چند وقت پیش آوردن دنیای زیر آب به روی زمین خیالی بیش نبود؛
اما حالا آکواریوم اصفهان در پارک ناژوان ورود به دنیایی متفاوت و هیجان نگیز را برایتان فراهم کرده است.
در این دنیا می توانید شاهد آبزیان باشید و حرکات آنها را رصد کنید؛ بدون آنکه قطره ای آب لمس تان کند.
در این دنیای ۴۰۰۰ متر مربعی وارد تونلی می شوید که در عمق ۷ متری زمین قرار دارد و با آکواریوم های غول پیکر احاطه شده است.
آبزیان رنگارنگ به این سو و آن سو می روند و شما می توانید بدون نگرانی آنها را به نظاره بنشینید.
از ماهی های کوچک رنگی گرفته تا کوسه های خطرناک و نادر؛ همه و همه پیش چشم شما قرار می گیرند و تجربه ای حیرت انگیز را به شما تقدیم می کنند.
البته همه چیز به دیدن ماهی ها ختم نمی شود، فعالیت های هیجان انگیزتری نیز وجود دارند که ساعاتی فراموش نشدنی را برای تان به ارمغان می آورند.
باغ خزندگان:
در سال ۱۳۹۱ بود که خبر افتتاح یک جاذبه تازه در شهر اصفهان پیچید.
مردم کنجکاوانه به سراغ این جاذبه نوظهور رفتند تا سر از کار آن در بیاورند و گشتی در آن داشته باشند.
باغ خزندگان در پارک ناژوان افتتاح شد تا شهروندان با انواع خزندگان و گونه های مختلف آن آشنا شوند و این جانداران را از نزدیک ببینند.
همچنین این مجموعه فرصتی را فراهم می آورد که مار، به جای موجودی ترسناک و حتی چندش آور، به عنوان یكی از با ارزش ترین موجودات در چرخه طبیعت شناخته شود و همگان فواید آن از جمله كنترل آفات كشاورزی و باغبانی، استفاده از سم آن جهت داروسازی و … را بشناسند.
۲۵ ويواريوم بزرگ و ۱۲ ويواريوم کوچک در این مجموعه قرار دارد که خزندگان سمی، نيمه سمی و غير سمی از اقصی نقاط جهان در آنها نگهداری می‌شوند.
ویواریوم یا زیست‌دان به معنی محل زندگی و جایی است که برای نگهداری و رشد گیاهان یا حیوانات، برای دیدن یا تحقیق مهیا می‌شود.
زمین این مجموعه توسط شهرداری اصفهان تأمین شده و گونه‌های جانوری آن اهدایی شخصی به نام علی غلامی ارجنکی هستند که به “سلطان مار ایران” شهرت دارد.
باغ موزه پروانه‌ها:
باغ موزه پروانه ها در محدوده پارك طبيعي ناژوان در فضايي به مساحت ۲۰۰۰ مترمربع واقع شده است.
در این موزه بيش از ۱۰۰ گونه گل و گياه از جمله موارد زیر قرار دارد:
درختچه فردوس، درختچه سيكاس، درختچه ليندا، انواع بنجامينها، انواع فيكوس ها، انواع بگونيا، آگاو و …
در سه نقطه از اين باغ با بدنه سازيهاي انجام شده تعداد ۴۸ عدد قاب شامل ۲۲۰۰ پروانه زيبا و رنگارنگ به نمايش گذاشته شده است .
